– Makrogranjen aurkako Nafarroako plataformak REAS erakundeak antolatutako jardunaldien amaiera-ekitaldia egingo du. Ekitaldi horretan, makrogranjen aurkako borrokaren balantzea egingo da.
– Urtebete igaro da Valle de Odieta enpresak Makrogranjen aurkako Nafarroako Plataformatik 14 talde deitu zituenetik auzitegietan adiskidetze ekitaldi bat egiteko.
– Nafarroan etengabe eta kontrolik gabe hazten dira abeltzaintza industrialak bultzatutako abeltegiak, eta, bereziki, zerri-azienda.
– Abeltzaintza eta nekazaritza industrialaren ondorioz Erdialdeko eta Erriberako akuifero eta lurzoru gehienak kutsatuta daude.
REAS Navarrak aurtengo Ekonomia Solidarioari buruzko jardunaldiak, elikadura-subiranotasunari eta trantsizio ekosozial postkapitalistaren inguruan antolatu ditu, nekazaritza eta elikadura ereduen inguruan gogoeta egiteko. Esparru horretan, Makrogranjen aurkako Nafarroako Plataformak zenbait ekitalditan parte hartzen du, eta haiek ixteko ekitaldian ere parte hartuko du. Ekitaldia apirilaren 21ean (ostirala) izango da, 20:00etan, Geltokin, Iruñean. Bertan, Plataformak Nafarroako makrogranjen egungo egoera azalduko du, eta Plataforma osatzen duten taldeek orain dela urtebete epaitegietan deitu genuenetik egindako jardueren balantzea egingo dute. Hitzordua zabalik dago egoera ezagutu eta gurekin ingurumen osasuntsuaren eta lurrari eta elikadura-subiranotasunari lotutako nekazaritza eta abeltzaintza sektorearen beharra partekatu nahi duten guztientzat. Elikagaiak merkatuko balio huts bat izan ez daitezen bermatu nahi dugulako. Elikadura eskuragarria, osasuntsua eta hurbilekoa izan dadin nahi dugu, ekoizpenak, banaketak eta kontsumoak pertsonen duintasuna, osasuna eta ingurumen delikatua arriskuan jar ez ditzan.
Nafarroan, abeltzaintza industrialak bultzatutako makrogranjak kontrolik gabe hazten ari dira. Ia hilero, makrogranja proiektu berri bat edo dagoeneko badagoen baten anpliazioa agertzen dira, zeinei alegazioak jarri. Hala, gero eta presio handiagoa egiten zaio ingurumenari, lurzoruei eta akuiferoei. Nitratoekin poluitutako lurzoru eta akuifero eremuak handituz doaz, industria-nekazaritzaren ongarritze nitrogenatu handiegien ondorioz, eta, horrekin batera, makrogranjek beren mindak desegiteko beharra.
Makrogranjei buruz ari garenean, Nafarroan, burura datorkigun lehena Kaparrosoko Valle de Odieta esne-behien granja handia da. Hala ere, modu esponentzialean hazten ari direnak txerri-granjak dira, neurri handi batean instalatzen ari direnak, eta bakoitzak 7.000 zerri inguruko granja “estandarizatuetan”, betiere Animalien Osasunari buruzko Legeak baimentzen duena baino pixka bat handiagoak, eta salbuespen gisa bakarrik baimendu beharko lituzkeenak.
Horrela, bada, ez dugu gezurrik esaten dugunean Ebroko Arroako, Aragoiko, Robo ibaiko eta Zidakoseko (Erdialdea eta Erribera) akuiferoak eta lurzoruak nitratoz kutsatuta daudela. Horregatik, edateko uraren kontzentrazioa hertsiki araututa dago. Nafarroan, Erdialdeko eta Erriberako lurzoru eta akuifero gehienak ofizialki daude nitrato kutsadurarekiko zaurgarriak diren eremuetan; hala ere, boluntarioen eta erakunde ofizialen (CHE, esaterako) neurketen arabera, eremu horiek beste herri batzuetara zabaldu beharko lirateke, bereziki Argaren arroaren behealdera.
Hala ere, haragi-industriako lobby-ak eragin handia du administrazioetan, eta makrogranjetan egin beharko liratekeen kontrolak urriak dira eta, nolanahi ere, ez dira nahikoak. Presio talde garrantzitsua dira, eta Gobernuaren ekintza baldintzatzen dute. Talde ekologisten jarduerak eta lurraldearen defentsa ere eragin nahi dituzte, hala nola gure plataforma.
Gauzak horrela, Valle de Odieta enpresak duela urtebete dei egin zigun 14 talderi, Makrogranjen aurkako Nafarroako Plataformatik, auzitegietako adiskidetze-ekitaldi batera. Horren arrazoia izan zen enpresa horrek orain arte egin dituen irregulartasunen datu publikoak biltzen zituen txosten bat egitea eta Nafarroako Parlamentuan aurkeztea. Funtsean, administrazioek bildutako datuak ziren. Baina enpresak txosten horretan irainak eta kalumniak botatzea leporatzen zigun.
Ekitaldi hartan parte hartu genuen kolektibo guztiok eutsi genion gure abeltzaintza eredu industrialaren aurkako aldarriari, eta Valle de Odieta enpresak egin zituen eta seguraski oraindik egiten dituen irregulartasunen aurkako salaketari. 1600 lagun baino gehiagoren, 168 talderen babesa dugu baita kontzentrazioetan parte hartu zuten ehunka lagunen laguntza ere. Eskerrak eman nahi dizkiegu guztiei, baita epaitegietara joan ziren abokatuei ere.
Ordutik, Valle de Odieta enpresak Caparrosoko granja handitzeko eta Noviercasen (Soria) berri eta are handiago bat jartzeko asmoarekin jarraitzen du. Izan ere, Caparrosoko instalazioak handitzeko beste eskaera bat aurkeztu du, abelburu gehiago eta instalazio berriak dituena. Mindentzat ustezko “araztegi” bat jartzeko asmoa agertu du. Haren ezaugarriak aztertu ondoren, uste dugu ezingo duela martxan jarri iragarri genuen bezala. Gainerako instalazioetatik, haien existentzia besterik ez dugu ezagutzen, baina ez haien datu teknikoak, Ingurumen Sailak oraindik ez baitio erantzun Sustrai Erakuntza fundazioaren ingurumen-informazio eskaerari.
Horregatik guztiagatik, Makrogranjen aurkako Nafarroako Plataformak gure erkidegoan eta Espainiako estatu osoan zabaltzen ari den abeltzaintza industrialaren eredua salatzen jarraituko du.
Une honetan, edateko uraren eskasia larriagotzen ari da, eta, gainera, gero eta gehiago kutsatzen da nekazaritzako eta abeltzaintzako industria jarduerarengatik, batez ere esportazioan diharduten produktuekin.
Nafarroako makrogranjen aurkako Plataforma.
