Makropoligono eolikoen eta fotovoltaikoen hedapenak eta goi-tentsioko proiektu berriek aurrera jarraitzen dute Nafarroan. Eta hori enpresa elektriko handien eskutik gertatzen ari da, beren interes espekulatiboen erritmora, eta Nafarroako Gobernuaren laguntzarekin. Horrela, Bortzirietan eta Malerrekan biodibertsitatea suntsitzen duten makropoligono eolikoak jartzeko enpresa berrien asmoa ezagutu ahal izan dugu.
Hedapen hori ez dator bat gure beharrei erantzuteko plangintza demokratikoarekin. Milaka nafarren bizkar egiten ari da, haietako asko plataformetan antolatuak, mobilizazioekin eta alegazioekin beste eredu energetiko bat eta egungo ekoizpen eta kontsumo harrapariaren eredua sakonki aldatzea eskatu dutenak.
Ustez berriztagarriak diren proiektuen enpresa-kolonizazio horren balantzea ezin da mingarriagoa izan. Ez dio subiranotasun eta buruaskitasun energetiko handiagorik ekarri Nafarroari, ekoizpen eta merkaturatze erabakiak multinazional energetikoen esku baitaude. Ez du elektrizitatearen prezioa murriztu, langileen eta herritarren gehiengoaren poltsikoak kolpatuz eta oligopolioen onurak gizenduz. Azken urteotan ez du berotegi-efektuko emisio kutsatzaileen murrizketarik eragin, 2030erako Nafarroako Energia Planak onartzen duen bezala. Ez du dinamika desarrollisten alternatibarik sortu (Abiadura Handiko Trena, makrogranjak, ibilgailu pribatuaren sustapena, erauzketa-jarduera basatiaren babesa, hala nola Mina Muga eta Magna Erdizen). Azkenik, ez du lurraldearen erresilientzia bultzatu, laborantza-lurren galera eta biodibertsitatearen gaineko presio jasanezina eragiten ari delako.
Estatu Batuek eta haien aliatuek gidatutako gerra ekonomikoaren testuinguruan gaude, baliabide energetiko eta mineralen kontrolean posizio hegemonikoari eusten jarraitzeko. Horren ondorioz, jasaten ari garen krisi ekologiko eta sozialarekin zerikusi gutxi duten neurriak hartzen ari dira. Fracking tekniken bidez ateratako gas natural likidotua sustatzen da. Energia nuklearra eta gasa energia berdetzat jotzen dira. Next Generationen funtsak erabiltzen dira petrolio-, energia- eta automobil-multinazionalak finantzatzeko. Edo araudia onartzen eta malgutzen da makropoligono eolikoen eta fotovoltaikoen baimena errazteko, gizartearen parte-hartzea eta lurraldearen eta biodibertsitatearen defentsa sakrifikatzearen truke.
Nafarroako erakundeek dinamika horretan parte hartzen dute. Bai Gobernua bai alderdi politikoak araudiak, planak eta dekretuak onartzen ari dira, eta energia eta materialen alferrikako kontsumoak murrizteko plangintza arrazionaletik urrun, sustatzaileen anbizioa bultzatzen ari dira, makropoligono berriztagarriak kontrolik gabe hedatzen jarraitzeko.
Ildo horretan, Sustrai Erakuntza Fundaziotik ohartarazi nahi dugu gure lurraldean makropoligonoak instalatzeko mugimendu berriak daudela, Europako, Estatuko eta Nafarroako aldeko jarreraz baliatzen direnak. Horrela, Zelena Renovable SL enpresak, egoitza fiskala Madrilen duenak, bi makropoligono eoliko altxatzeko asmoa du, bakoitza 50 MW-koa. Lehenengoa, Etxalar, Igantzi, Sunbilla eta Arantzako lurretan (Bortziriak). Bigarrenak Ezkurra, Eratsun, Saldias eta Beintza Labaien (Malerreka) kaltetuko lituzke. Horretarako, dagozkion kudeaketak egiten ari dira sare elektrikora konektatzeko eskubideak lortzeko, bai eta fidantza bat jartzeko ere, hainbat milioi eurora irits daitekeena.
Ez zaigu arrazoirik falta krisi globalaren aurrean (ekologikoa, soziala, ekonomikoa, kulturala) alferrikako erabaki politiko eta ekonomikoei aurre egiteko eta, berandu baino lehen, amildegiaren ertzean jarriko gaituzten irteera faltsuak salatzeko. Gehiengoaren pobretzearen kontura onura bilatzea; baliabideak kontrolatzeko gerra ekonomikoa; behar energetikoak planifikatu, kudeatu eta kontrolatzeko subiranotasun soziala ukatzea; botere oligopolikoa mantentzea; lurraldea eta tokiko nekazaritza eta abeltzaintzako jarduera suntsitze; biodibertsitatea kupidarik gabe galtzea edo planetaren muga biofisikoak ez errespetatzea. Horren aurrean lanean eta antolatzen jarraitzea besterik ez zaigu geratzen.
