• Ecologistas en Acción taldeak, Sustrai Erakuntzak eta Bal d ‘Onsellako eta Erreniegako Potasa Meategien aurkako Plataformak justiziaren erritmoak errespetatzea eskatu dute, eta Gealcali enpresa, Mina Mugaren sustatzailea, gobernu autonomiko eta zentralari egiten ari zaien presio-neurrien aurka agertu dira.
• Erakundeek “onartezintzat” jo dituzte Maria Chivite Nafarroako Foru Komunitateko presidentearen adierazpenak, eta proiektuaren ustezko onurak nabarmendu ditu.
Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak, 2024ko irailaren 30eko 285/2024 Epaiaren bidez, baietsi egin zuen erakunde sozial eta ekologisten demanda, eta baliogabetu egin zuen Industriaren, Energiaren eta S3 Proiektu Estrategikoen zuzendari nagusiaren uztailaren 1eko 56/2021 Ebazpena, zeinaren bidez ematen baita Javier, Sangüesa/Zangoza eta Yesa udal-mugarteetako potasio gatzentzako eta gatz sodikoentzako “Goyo” 35.780 ikerketa-baimenaren ondoriozko ustiapen-emakida.
Orain, Geocali enpresak kasazio-errekurtsoa jarri du, justiziaren erritmoak errespetatuz. Era berean, komunikabideek jakin dutenez, Geocali presio-neurriak hartzen ari da Ignacio Salazar CEOaren bidez, Sara Aagesen Muñoz Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako ministroari gutun bat bidalita, edo María Chivite Nafarroako Foru Komunitateko presidenteari egindako bileren eta eskaeren bidez. Ondorioz, azken horrek publikoki adierazi duenez, “Mina Muga eskualdearen garapen ekonomiko eta sozialari nabarmen lagunduko dion proiektua da. Ezarpenaren aldeko apustu irmoa egiten ari gara“.
Ecologistas en Acción, Sustrai Erakuntza eta Bal d ‘Onseilla eta Erreniegako Potasa Meategien aurkako Plataforma egileek uste dute María Chiviteren adierazpenak “desegokiak eta onartezinak” direla. Era berean, gobernu autonomiko eta zentralei buruzko presioak amaitzeko eskatzen dute, eta, horren ordez, justiziaren erritmoak errespetatzeko.
Erakundeek gogorarazi dute oraindik ebazteke daudela Aragoiko Justizia Auzitegi Nagusian eta Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusian jarritako errekurtsoak. “Gure argudioak berberak dira, eta, beraz, espero dugu epaileek modu berean erabakitzea, bi emakidak deuseztatuz. Gainera, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak IIAri buruzko iritzia eman beharko du; gure ustez, ez da osoa eta akastuna, eta ez du bermatzen ingurumen-ebaluazio egokia egingo denik“, adierazi dute.
Era berean, gobernuei eskatzen diete enpresaren asmoak ez bereganatzeko eta interes publikoa zaintzeko. “Mina Muga proiektua behar dugunaren kontrako norabidean doa, hau da, gure ekoizpen-eredua deskarbonizatzea eta berotegi-efektuko gas gehiago ez isurtzea”, gaineratu dute.
Mina Mugaren inpaktuak handiak dira: meatzeak, funtzionamenduan, klima-aldaketa eragingo du; ateratako potasa nekazaritza intentsiboa geldiaraziko da, karbono-aztarna oso handiarekin; eta egunean 500 kamioi erabiliz garraiatuko da, erabat eutsiezina, berotegi-efektuko gasen emisioak, kutsatzaileak eta segurtasunik eza eraginez eskualdeko bizilagunei.
Erakundeek adierazi dute, halaber, Mina Muga proiektuak ezin izango duela inoiz lurraldearen onurarako lagundu, kontrakoa baizik: “Ez dugu horrelako proiekturik behar, biztanleria-zentro handietatik urrun bilatzen dugun bizi-kalitatea aldatzen duenik, landa-exodoari laguntzen baitiote. Eragindako eskualdeek beren biztanleria finkatu eta lanpostuak proiektu iraunkorrekin bermatu behar dituzte. Baina lanpostuak sortzeko enpresak emandako zifrak proiektu hau interesgarri bihurtzeko desesperotako sirena-kantua dira“.
Erakunde sozial eta ekologistek Shandong Energy kapital txinatarraren inbertitzaileei eta Yankuang Energy taldeari ere ohartarazi diete proiektuaren bideraezintasun ekonomikoa: “Enpresa-proiektu batek aurrera egin ahal izateko, oinarriek sendoak izan behar dute. Mina Muga meatze-proiektua funtsik gabeko oinarrietan oinarritzen da, oraindik ez baitira konpondu meatzeak planteatzen dituen arazo tekniko asko, hala nola subsidentzia- edo sismikotasun-arazo induzituak“.
Azkenik, gogoratu behar da eskualdean kezka handia dagoela Yesako urtegia handitzeko proiektuarekiko interakzioagatik. Proiektu hori ez da amaitu urtegiaren hegalen ezegonkortasuna konpontzen saiatzen diren etengabeko aldaketengatik.
Horregatik guztiagatik, Ecologistas en Acción, Sustrai Erakuntza eta Bal d ‘Onseilla eta Erreniegako Potasa Meategien aurkako Plataformak elkarteek irekitako prozesu judizialak errespetatzea eskatzen dute. “Erakunde sozial eta ekologistek hainbat proiekturen aurka borroka egin behar izan dugun bezala (urteak eta urteak), eta dokumentazioko milaka eta milaka orri aztertu eta aztertu behar izan ditugun bezala, justiziaren erritmoekiko errespetua eskatzen dugu orain, lehen aldiz arrazoia eman baitigu”, ondorioztatzen dute.
